A) Avrupa Araştırma Konseyi (ERC)

Avrupa Araştırma Konseyi (European Research Council−ERC), öncül (frontier) araştırma projelerini ve bu projeleri gerçekleştirecek olan bilim insanlarını sadece bilimsel mükemmeliyet kriterine göre değerlendirerek fonlamaktadır. ERC tarafından alınan kararlar ERC Bilim Konseyi’nde bulunan bilim insanları tarafından alınmakta, değerlendirmeler de yine alanında söz sahibi bilim insanları tarafından yapılmaktadır.

ERC bir ev sahibi kuruluş altında çalışacak bir araştırmacıyı ve araştırmacının ekibini destekler. ERC’de konu kısıtlaması yoktur. Fen bilimleri, doğa bilimleri, matematik gibi alanlarla beraber sosyal bilimler, disiplinler arası ya da çok disiplinli alanlardaki projeler de ERC çağrılarına başvurabilir. ERC’nin amacı ulusal programlarla fonlanması genellikle zor olan büyük bütçeli ve yüksek riskli/yüksek kazanımlı, iddialı, öncül akademik araştırma projelerine kaynak sağlamaktır. Projenin yürütüleceği kurumun (üniversite, araştırma enstitüsü, özel sektör, vb.) bir AB üyesi veya Türkiye gibi Asosiye ülkede kurulmuş olması şartı aranmaktadır. Ayrıca araştırmacı şu anda Avrupa ya da Asosiye ülkede olmasa da ERC tarafından fonlandığında zamanının %50’sini Avrupa ve/veya Asosiye ülkede geçirmeyi taahhüt ederek başvuru yapabilir.

ERC Web Adresi: https://erc.europa.eu/apply-grant

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/avrupa-arastirma-konseyi

B) Marie Skłodowska-Curie Eylemleri (MSCA)

Avrupa Komisyonu, Ufuk Avrupa Marie Skłodowska-Curie Eylemleri (MSCA) kapsamında uluslararası ve sektörel hareketlilik, yenilikçi doktora ve doktora sonrası eğitim programlarıyla araştırmacıların kariyerlerini güçlendirmek için araştırma ve yenilik projelerini finanse etmektedir.

Doktora Sonrası Burslar (Postdoctoral Fellowships – PF): Doktora derecesini almaya hak kazanmış ve en fazla 8 yıl araştırma deneyimine sahip araştırmacılar için burs/destek sağlamaktadır. Doktora Sonrası Burslar kapsamında, Avrupa ve Avrupa dışındaki ülkelerde araştırma faaliyetlerini sürdüren ve ülkemize dönmeyi planlayan veya henüz dönmüş araştırmacılar desteklenmektedir. Türkiye’den farklı ülkelere gidiş için de burs/destek almak mümkündür.

Doktora Ağları (Doctoral Networks – DN): Henüz doktora derecesini almamış araştırmacılar için burs/destek imkânı sağlamaktadır. Desteklenen DN projeleri kapsamında, proje ortağı kuruluşlar yenilikçi bir konuda araştırma yaparken, araştırma (PhD) pozisyonları açarlar ve doktora öğrencileri istihdam ederek eğitirler. Avrupa Komisyonu ise bu projelerde istihdam edilen araştırmacılara burs ve araştırma desteği imkanı sunar.

Değişim Programı (Staff Exchanges – SE): Asgari ve azami deneyim şartı olmadan, her seviyeden araştırmacının kurumundan görevlendirmeli olarak katılabileceği bir değişim programıdır. Değişim Programı kapsamında oluşturulacak konsorsiyumlar aracılığıyla Türkiye ile Avrupa içinden ve dışından ülkeler arasında gerçekleştirilecek araştırma personeli, teknik ve idari personel değişimi yoluyla sektörler (akademi / sanayi) ve ülkeler arası bilgi, teknoloji ve tecrübe transferinin sağlanması hedeflenmektedir.

Burslara  Katkı Fonu (COFUND): Program kapsamında, ülkemizde araştırma bursu veren ya da vermeye aday kuruluşlar desteklenmektedir. COFUND ile Türkiye’den hâli hazırda araştırma projelerine yönelik burs ve destek mekanizması bulunan ya da böyle bir program oluşturmak isteyen kuruluşların, bölgesel, ulusal ve uluslararası burs programlarının oluşturulması veya var olan programların desteklenmesi amacıyla, araştırma bursu veren kuruluşlara ek fon sağlanması hedeflenmektedir. COFUND’a burs programı başvurusunda bulunan kuruluşun proje önerisi onaylandığı takdirde Avrupa Komisyonu tarafından fonlanmakta ve böylece ulusal kuruluşlar aracılığıyla burs imkânları sunulmaktadır.

MSCA Web Adresi: https://rea.ec.europa.eu/funding-and-grants/horizon-europe-marie-sklodowska-curie-actions_en

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/marie-sklodowska-curie-alani-tum-cagrilar

C) Araştırma Altyapıları

Alan; Avrupa genelinde araştırma, inovasyon yeteneklerinin geliştirilmesini, araştırma altyapılarının inovasyon yetkinliğinin ve insan kaynağı niteliğinin artırılmasını, bilginin çoğaltılarak yayılmasını, uygulanmasını ve araştırma potansiyelinin en verimli şekilde değerlendirilmesini sağlamayı hedeflemektedir. Ufuk Avrupa döneminde Bilimsel önceliklere yanı sıra küresel sorunlara çözümler sağlamak amacıyla çağrılara çıkılması planlanmaktadır.

Araştırma Altyapıları Web Adresi: https://rea.ec.europa.eu/funding-and-grants/horizon-europe-research-infrastructures_en

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/arastirma-altyapilari

Bu alan, yüksek kaliteli yeni bilgi, teknoloji ve sürdürülebilir çözümlerin yaratılmasını ve daha iyi yayılmasını desteklemekte, Avrupa’nın endüstriyel rekabet gücünü artırmayı, AB politikalarının geliştirilmesi, desteklenmesi ve uygulanmasında Ar-Ge’nin etkisini güçlendirmeyi ve küresel zorlukların üstesinden gelmek için sanayide, özellikle KOBİ’lerde ve yeni kurulan şirketlerde ve toplumda yenilikçi çözümlerin benimsenmesini amaçlamaktadır. Ufuk Avrupa’nın II. alanı, 2021-2027 dönemi için 53.5 milyar Avroluk bütçesiyle programın finansmanında en büyük paya sahiptir.

Alan II’deki eylemler altı farklı kümeye ayrılmıştır.

A) Sağlık

Ufuk Avrupa Sağlık Kümesinin amacı, yeni bilgiler üreterek, yenilikçi çözümler geliştirerek ve hastalıkları önlemek, teşhis etmek, izlemek, tedavi etmek ve iyileştirmek için ilgili olduğu yerlerde cinsiyet perspektifini entegre ederek her yaştan vatandaşın sağlığını ve refahını iyileştirmek ve korumaktır.

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/saglik

B) Kültür, Yaratıcılık ve Kapsayıcı Toplumlar

Kültür, Yaratıcılık ve Kapsayıcı Toplumlar Kümesi, demokratik yönetişimi ve vatandaş katılımının artırılması, kültürel mirasın korunması ve tanıtılması, çok yönlü sosyal, ekonomik, teknolojik ve kültürel dönüşümlere yanıt verilmesi ve bunların şekillendirilmesi, Avrupa’nın sosyal ve beşeri bilimler alanlarında uzmanlığının harekete geçirilmesi ve sosyal olarak adil ve kapsayıcı bir Avrupa iyileşmesi için kanıta dayalı politika seçenekleri geliştirilmesi amaçları çerçevesinde şekillendirilmiştir.

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/kultur-yaraticilik-ve-kapsayici-toplumlar

C) Toplum için Sivil Güvenlik

Kümenin temel hedefi, siber güvenlik ve afet riskini azaltma ve direnç dahil olmak üzere güvenlikle ilgili AB politika öncelikleri desteklemektir. Ayrıca, krizlerin önlenmesi, hafifletilmesi, krizlere hazırlıklı olunması ve kapasite geliştirme (sağlık krizleri dahil) ve bu tür krizlerin sektörler arası yönlerini iyileştirmede amaçlar arasında yer alacak olup bu amaçlara odaklanılırken COVID-19 krizinden öğrenilen dersler baz alınacaktır.

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/sivil-guvenlik

D) Dijital, Endüstri ve Uzay

Bu küme kapsamındaki eylemler, Avrupa’nın endüstriyel geleceği için stratejik olarak önemli olan etkinleştirici anahtar teknolojileri destekleyecek ve Stratejik Plandaki aşağıdaki altı beklenen etkiyi sağlayacaktır.

• Temiz ve iklim-nötr endüstriyel değer zincirlerinde, döngüsel ekonomide ve iklim-nötr dijital sistemler ve altyapılarda (ağlar, veri merkezleri) küresel liderlik
• Hammaddelerde tedarik güvenliği ile önemli stratejik değer zincirlerinde endüstriyel liderlik ve artan özerklik
• Dijital teknolojilerde, yeni ve gelişen teknolojilerde egemenlik
• Yeni nesil bilgi işlem, veri teknolojileri ve altyapılarını geliştirerek ve bu teknolojilerin kullanımını sağlayarak küresel olarak ilgi çeken, güvenli ve dinamik çevik veri ekonomisi oluşturmak
• Küresel uzay-tabanlı altyapıların, hizmetlerin, uygulamaların ve verilerin tasarlanmasında, geliştirilmesinde ve uygulanmasında stratejik özerklik
• Dijital ve endüstriyel teknolojilerin insan merkezli ve etik gelişimi

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/dijital-endustri-ve-uzay

E) İklim, Enerji ve Mobilite

Bu Kümenin temelinde AB’nin 2050 yılına kadar dünyanın ilk iklim nötr anakarası olması hedefine ulaşma fikri yatmaktadır. Küme 5 kapsamında, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Dijital Avrupa önceliklerine; iklim (AB İklim Yasası, 2030 İklim Hedef Planı, AB İklim Uyum Stratejisi), enerji (Hidrojen Stratejisi, Avrupa için yenileme dalgası, Enerji Sistemi Entegrasyonu için AB Stratejisi, Açık deniz yenilenebilir enerji), Mobilite (Sürdürülebilir ve Akıllı Mobilite Stratejisi) ile ilgili AB stra

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/iklim-enerji-ve-mobilite

F) Gıda, Biyoekonomi, Doğal Kaynaklar, Tarım ve Çevre

Bu kümenin amacı; gıdanın sürdürülebilirliğinin sağlanması, çevresel bozulmanın engellenmesi, biyolojik çeşitliliğin korunması, su güvenliği ve doğal kaynakların daha iyi yönetmeyi başaran bir ekonominin hayata geçirilmesidir. Alan kapsamında biyoçeşitlilik, çevre-dostu gıda üretim sistemleri ve gıda zinciri, döngüsel ve biyo-ekonomi, temiz çevre ve atıkların önlenmesi, kırsal, kentsel ve kıyı toplulukların güçlendirilmesi, çevresel gözlem teknolojileri ve Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı konularında projelerin desteklenmesi planlanmaktadır.

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/gida-biyoekonomi-dogal-kaynaklar-tarim-ve-cevre

G) Ortak Araştırma Merkezi – JRC

Her kümenin Ufuk Avrupa Çalışma Programında tanımlanan belirli çağrı konuları vardır. Çağrılar araştırma kuruluşlarına, üniversitelere, KOBİ’lere ve sanayiye açıktır. Alan II, stratejik hedeflere ulaşmada daha fazla işbirliği ve ortak çalışma yaratmaya yönelik Avrupa Ortaklıklarını da içermektedir. Alan II bütçesinin büyük bir kısmı ortaklık yapılarında formüle edilen çağrılar yoluyla tahsis edilmektedir. Kümeler ve ortaklıklar altında, geniş bir yelpazede dijital, endüstriyel ve uzay teknolojileri üzerine Araştırma ve Yenilik Eylemleri (RIA) ve Yenilik Eylemlerine (IA) odaklanmaktadır. Proje teklifleri, ilan edilen çağrılardaki belirli bir konuya cevap vermelidir.

Projenin kapsamı her zaman EU Funding and Tenders Portal adresindeki belirli bir çağrıda tanımlanmaktadır. Çağrı metnini dikkatlice inceleyerek, çağrının finanse edilen faaliyetlerini ve özel gereklilikleri bulabilirsiniz.

Çağrılar için Web Adresi: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler

Alan III, Avrupa’da inovasyon performansı, inovasyon transferi ve inovasyonun ölçeklendirilmesi konularını ele almaktadır. Çığır açan yeniliklerin yaratılmasını ve yayılmasını teşvik etmeyi ve desteklemeyi, bilimin yenilikçi şirketlere aktarılmasında Avrupa’yı bir dünya lideri olarak geliştirmeyi amaçlamaktadır.

A) Avrupa Yenilik Konseyi (EIC):

EIC, inovasyon eko-sisteminin parçalanmışlığı, risk finansmanı eksikliği ve riskten kaçınma nedeniyle şu anda yüksek risklerle karşı karşıya olan çığır açan fikirlere ve pazar yaratan yeniliklere sahip yenilikçileri desteklemektedir.

EIC’nin farklı teknoloji hazırlık seviyelerine hitap eden üç ana fonlama aracı bulunmaktadır. Bu programların konu kısıtlaması olmayan açık çağrıları (open) olduğu gibi belirlenmiş bazı stratejik öncelik alanlarında (challenges) çağrıları da olmaktadır. Bu programlar şunlardır:

EIC Pathfinder (Kılavuz): Teknoloji Hazırlık Seviyesi (TRL)  1/4 arasındaki proje fikirlerine açık olan programda; yeni ve radikal, aynı zamanda bir pazar oluşturma potansiyeline sahip ve/veya küresel bir soruna çözüm sunabilecek teknolojik atılımı gerçekleştirme hedefi olan fikirlerin erken aşama çalışmaları desteklenmektedir. Başvurular Pathfinder Open için konsorsiyumla yapılmakta olup projeler 3-4 milyon Avro bütçeye sahip olabilmektedir. (Stratejik öncelik çağrılarında konsorsoyum şartı aranmaz. Araştırma Kuruluşları ve KOBİlerin tekil başvurular kabul edilebilmektedir.)

EIC Transition (Geçiş): Teknoloji Hazırlık Seviyesi (TRL) 3/6 arasındaki proje fikirlerine açık olan programa başvuru yapabilmek için Ufuk2020 veya Ufuk Avrupa Programlarının belirli çağrılarından desteklenmiş projeler tarafından geliştirilmiş bir fikrin ileri taşınması hedeflenmelidir. Projelerin tekil veya 2-5 ortaktan oluşan konsorsiyumlar tarafından sunulması gerekmektedir. Proje bütçeleri en fazla 2,5 milyon Avro olabilmektedir.

EIC Accelerator (Hızlandırıcı): EIC Hızlandırıcı (Accelerator), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri (KOBİ’ler, özellikle Startup’ları ve spinout şirketleri) oyunun kurallarını değiştiren yenilikler geliştirmeleri ve bunları ölçeklendirmeleri için desteklemektedir. Bazı koşullarda orta büyüklükteki (500’e kadar çalışanı olan şirketler) şirketlerin de programdan destek alması söz konusu olabilmektedir. Accelerator programıyla Teknoloji Hazırlık Seviyesi 5/6 seviyelerindeki fikirlerin piyasaya erişimi hatta ölçeklenme süreçlerini de kapsayacak şekilde fonlanması söz konusu olabilmektedir.

EIC Hızlandırıcı Programı kapsamında aşağıdaki bileşenlerden oluşan karma finansman (hibe + sermaye yatırımı) sağlanmaktadır:

Yenilik fikrinin geliştirme maliyetleri için 2,5 milyon €’ya kadar hibe. Bu kapsamda talep edilen hibe şu amaçlarla kullanılabilir: Teknolojinin ilgili ortamda gösterilmesi, prototip oluşturma ve sistem düzeyinde gösterim, düzenleyici ve standardizasyon gerekliliklerini karşılamak için gerekli Ar-Ge ve testler, fikri mülkiyet yönetimi ve pazarlama onayı (Teknoloji Hazırlık Seviyesi en az 5/6 ila 8) Ölçek büyütme ve diğer ilgili maliyetler için EIC Fonu tarafından yönetilen 15 milyon Avro’ya kadar yatırım (doğrudan öz sermaye yatırımları). Avrupa’nın stratejik önceliklerine giren teknolojiler üzerinde çalışan şirketler, 15 milyon Avro’yu aşan miktarlar da talep edebilecektir. Bu yatırım genellikle doğrudan öz sermaye veya dönüştürülebilir krediler gibi öz sermaye benzeri bir yatırım bileşeni olarak sunulmaktadır.

Web Adresi: https://eic.ec.europa.eu/index_en

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/avrupa-yenilik-konseyi-eic

B) Avrupa Yenilik Ekosistemleri (EIE):

Bu alan, inovasyon hedefi doğrultusunda çalışan kişi ve kuruluşları birbirine bağlamayı ve şirketlerin ölçeklendirilmesini desteklemeyi amaçlamaktadır. CONNECT ve SCALEUP eylemleri ulusal, bölgesel ve yerel inovasyon aktörleri arasında işbirliğini teşvik ederek Avrupa İnovasyon Ekosistemlerini güçlendirecek ve daha da geliştirecektir. Avrupa İnovasyon Ekosistemleri aynı zamanda Yenilikçi KOBİ’ler için Avrupa Ortaklığını (‘Eurostars 3’) da desteklemektedir.

Bu çalışma programının (2) eylemleri iki hedef başlık altında gerçekleşmektedir.

• CONNECT: destinasyonu kapsamındaki eylemler, ulusal, bölgesel ve yerel ekosistemlerin mevcut güçlü yönlerinden yararlanarak, sürdürülebilir iş büyümesi ve ağ bağlantısını güçlendirmek için tüm aktörlerin ve bölgelerin katılımını teşvik ederek; yeşil, dijital ve sosyal geçişler de dahil olmak üzere toplumun yararına olan zorluklara yönelik kolektif amaçların belirlenmesi, üstlenilmesi ve gerçekleştirilmesi için Avrupa Birliği (AB) çapında birbirine bağlı, kapsayıcı inovasyon ekosistemleri oluşturmaya odaklanır.

Özellikle, AB çapında Avrupa İnovasyon Ekosistemlerinde inovasyonun hızlandırılması ve güçlendirilmesi ve Yeni Avrupa İnovasyon Gündemi kapsamındaki amiral gemisi eylemi olan inovasyon bölünmesinin ele alınmasını desteklemektedir.

• INNOVSMES hedefi kapsamındaki eylemler ise, yenilikçi KOBİ’lerin araştırma ve yenilik kapasitelerini ve üretkenliklerini artırmalarına ve küresel değer zincirlerine ve yeni pazarlara başarılı bir şekilde dahil olmalarına yardımcı olmak için Yenilikçi Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ’ler) üzerine Avrupa Ortaklığını desteklemektedir.

Web Adresi: https://research-and-innovation.ec.europa.eu/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls/horizon-europe/european-innovation-ecosystems_en

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/avrupa-yenilik-ekosistemleri-eie

C) Avrupa Yenilik ve Teknoloji Enstitüsü (EIT):

Avrupa İnovasyon ve Teknoloji Enstitüsü (EIT), Avrupa çapında inovasyon sağlamak üzere 2008 yılında kurulmuş bağımsız bir Avrupa Birliği organıdır. EIT, dinamik sınır ötesi ortaklıklar oluşturmak üzere önde gelen iş, eğitim ve araştırma kuruluşlarını bir araya getirir. Bunlara İnovasyon Toplulukları adı verilir ve her biri belirli bir küresel soruna çözüm bulmaya adanmıştır. EIT İnovasyon Toplulukları yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirmekte, yeni şirketler kurmakta ve yeni nesil girişimciler yetiştirmektedir. Bu bağlamda EIT, daha girişimci bir zihniyete doğru değişimi tetiklemek amacıyla fikirden ürün ve hizmete; öğrenciden girişimciye, laboratuvardan pazara giden yolda inovasyon sürecini hızlandırmayı ve canlandırmayı hedeflemektedir.

EIT, Bilgi ve İnovasyon Toplulukları (Knowledge and Innovation Communities (KICs))olarak adlandırdığı yapılar ile uluslararası işbirlikleri kurduğu şirket, üniversite ve araştırma merkezlerini bir ‘bilgi üçgeni’ içerisine almakta, böylece girişimciliği beslemekte ve yeni fikirleri desteklemektedir. EIT, KIC’ler aracılığıyla Avrupa’da inovasyonun nasıl ele alınacağına, yönetileceğine, finanse edileceğine ve yaygınlaştırılacağına dair yeni modeller geliştirmekte, söz konusu Misyonunu ise “Öğrenciden Girişimciye, Fikirden Ürüne, Laboratuvardan Müşteriye” sloganıyla farklı araçlarla gerçekleştirmektedir.

2024 yılı itibari ile 9 KIC (Bilgi ve İnovasyon Topluluğu) bulunmaktadır. İlgili KIC’lerin her biri farklı bir toplumsal soruna odaklanmaktadır.

EIT İklim: İklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması ve değişikliğe olan adaptasyonu ele alır.

EIT Dijital: Bilgi ve İletişim Teknolojileri çalışmalarına ve bu alandaki eğitimlere odaklanır.

EIT Gıda: Avrupa’yı gıda inovasyonu ve üretimde zirveye taşımak adına çalışır.

EIT Sağlık: Toplum genelinde sağlıklı yaşamı ve aktif yaşlanmayı hedefler.

EIT İmalat: Avrupa imalat sanayisinin yeni çağa ayak uydurmasını ve rekabetçiliğini pekiştirir.

EIT InnoEnerji: Yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji üretimini ve yatırımlarını destekler.

EIT Kentsel Ulaşım: Şehirlerde akıllı, yeşil, hızlı ve entegre ulaşımı ele alır.

EIT Hammaddeler: Avrupa’nın hammadde bağımlılığına çözüm

EIT Kültür&Yaratıcılık: Kültürel ve Yaratıcı Sektörleri ve Endüstrileri güçlendirmek ve dönüştürmek için tasarlanmıştır.

Web Adresi: https://eit.europa.eu/

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/avrupa-yenilik-ve-teknoloji-enstitusu-eit

Çerçeve Programlarına düşük katılım gösteren, diğer ülkelere göre düşük araştırma ve yenilik performansı sergileyen ülkelerin (widening ülkeleri) ekonomik büyümesine ve rekabet gücüne ivme kazandırmaktır. Performansı daha düşük ülkelerin performansının artırılması, Ar-Ge ve yenilik sistemlerinin geliştirilmesi, ulusal fonların/diğer AB fonlarının bu yönde aktive edilmesi ve uyum içerisinde kullanılabilmesi alanın ana hedefleri arasında gösterilebilir. Bu kapsamda, daha güçlü olan ve daha yüksek araştırma ve yenilik performansı sergileyen paydaşlar ile widening ülkelerinde bulunan paydaşlar arasında Ar-Ge kapasite ve proje geliştirme yeteneği farklılıklarını azaltmaya yönelik aktif işbirliği ağları oluşturulması istenmektedir.

Katılımın genişletilmesi kapsamındaki ülkeler şunlardır: Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs, Çekya, Estonya, Yunanistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Ar-Ge performansı açısından eşdeğer özelliklere sahip tüm Ortak Ülkeler (Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova* , Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Türkiye, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Fas, Tunus, Ukrayna, Faroe Adaları)

WIDERA Web Adresi: https://rea.ec.europa.eu/funding-and-grants/horizon-europe-widening-participation-and-spreading-excellence_en

TÜBİTAK Bilgilendirme: https://ufukavrupa.org.tr/tr/alanlar-kumeler/widening-katilimin-genisletilmesi-ve-mukemmeliyetin-yayilimi